Policjant jest uprawniony do:
- legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi lub używania pojazdu;
- sprawdzania dokumentów wymaganych w związku z kierowaniem pojazdem i jego używaniem, a także dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy – obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie;
- żądania okazania dokumentu potwierdzającego prawo do używania pojazdu, który jest zarejestrowany za granicą , jeżeli pojazd ten nie jest zarejestrowany na nazwisko osoby nim kierującej;
- sprawdzania stanu trzeźwości kierowcy i pasażerów;- sprawdzania stanu technicznego, wyposażenia, ładunku, wymiarów, masy lub nacisku osi pojazdu znajdującego się na drodze;
- zatrzymania niektórych dokumentów takich jak np. prawo jazdy, dowód rejestracyjny (zatrzymując dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem lub jego używania, policjant wydaje pokwitowanie).
Policjant jest także uprawniony do uniemożliwienia:
• kierowania pojazdem pijanemu kierowcy lub będącemu pod wpływem narkotyków,
• kierowania pojazdem przez osobę nieposiadającą prawa jazdy lub ważnego dowodu rejestracyjnego
• korzystania z pojazdu, którego stan techniczny, ładunek, masa lub nacisk osi zagrażają bezpieczeństwu lub porządkowi ruchu, powodują uszkodzenie drogi albo naruszają wymagania ochrony środowiska,
• korzystania z pojazdu zarejestrowanego w kraju niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacją Szwajcarską lub państwem członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, jeżeli kierujący nim nie okazał dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie.
Policjant ma prawo do wydawania poleceń:
- kontrolowanemu uczestnikowi ruchu – co do sposobu jego zachowania;
- osobie, która spowodowała przeszkodę utrudniającą ruch drogowy lub zagrażającą jego bezpieczeństwu, albo osobie odpowiedzialnej za utrzymanie drogi.
Jest uprawniony do używania przyrządów kontrolno-pomiarowych np. stwierdzających stan trzeźwości oraz urządzeń rejestrujących.
Policjant ma też prawo:
♦ używania urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych, służących do wydawania wiążących poleceń uczestnikowi ruchu;
♦ występowania w uzasadnionym przypadku z wnioskiem o ocenę stanu zdrowia kierującego pojazdem.
„Zapraszanie” do radiowozu.
Do pojazdu policyjnego uczestnik ruchu może być wpuszczony tylko w razie konieczności:
- udzielenia pomocy choremu lub rannemu,
- doprowadzenia do jednostki Policji, izby wytrzeźwień lub placówki służby zdrowia,
- sprawdzenia stanu trzeźwości,
- okazania przebiegu zarejestrowanego wykroczenia,
- przeprowadzenia czynności procesowych.
Policjant ma prawo do usuwania i przemieszczania pojazdów, np. w następujących sytuacjach:
• pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu;
• nieokazania przez kierującego dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie,
• przekroczenia wymiarów, dopuszczalnej masy całkowitej lub nacisku osi określonych w przepisach ruchu drogowego, chyba że istnieje możliwość skierowania pojazdu na pobliską drogę, na której dopuszczalny jest ruch takiego pojazdu,
• pozostawienia pojazdu nieoznakowanego kartą parkingową, w miejscu przeznaczonym dla pojazdu osoby niepełnosprawnej o obniżonej sprawności ruchowej.
Ponadto pojazd może być usunięty z drogi na koszt właściciela, jeżeli nie ma możliwości zabezpieczenia go w inny sposób, w przypadku gdy:
- kierowała nim osoba:
- znajdująca się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,
- nieposiadająca przy sobie dokumentów uprawniających do kierowania lub używania pojazdu,
- jego stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego, powoduje uszkodzenie drogi albo narusza wymagania ochrony środowiska.
Pojazd usunięty z drogi przez jednostkę wskazaną przez Starostę umieszcza się na parkingu strzeżonym do czasu uiszczenia opłat za jego usunięcie i przechowywanie.
Maksymalne stawki za usunięcie i przechowywanie pojazdu:
a) rower lub motorower – za usunięcie – 100 zł; za każdą dobę przechowywania – 15 zł,
b) motocykl – za usunięcie – 200 zł; za każdą dobę przechowywania – 22 zł,
c) pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t – za usunięcie – 440 zł; za każdą dobę przechowywania – 33 zł,
d) pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t do 7,5 t – za usunięcie – 550 zł; za każdą dobę przechowywania – 45 zł.
Pojazd może być także przemieszczony lub usunięty z drogi jeśli utrudnia prowadzenie akcji ratowniczej.
Od usunięcia pojazdu odstępuje się, jeżeli przed wydaniem dyspozycji usunięcia lub w trakcie usuwania ustaną przyczyny jego usunięcia np. kierujący wymieni niesprawne żarówki w reflektorach pojazdu albo odnajdzie dokumenty, których wcześniej nie okazał policjantowi.
